SYLWESTER MARZOCH - magister administracji i urzędnik samorządowy. Urodził się i cale życie mieszkał w Ząbkach pod Warszawą. Wieloletni sekretarz Miasta Ząbki, społecznik i animator kultury. Interesował się plakatem artystycznym, którego autorami są cenieni polscy twórcy. Plakaty kolekcjonował od lat 70-tych XX wieku, a jego zbiór obejmuje około 5000 druków z wielu dziedzin życia kulturalnego. Kolekcję uporządkował na bloki tematyczne: plakat operowy, plakat teatralny, plakat szekspirowski, teatr absurdu, polska klasyka teatralna, adaptacje filmowe literatury polskiej oraz obcej, western, kinematografie: amerykańska, francuska, rosyjska, niemiecka, postacie kina XX wieku, historia i wartości w życiu społecznym, kobieta na plakacie, plakat krajoznawczy, zwierzęta jako motyw plakatowy, typokonstrukcja, fotoekspresja (plakat, którego tworzywem jest fotografia), i inne. Według tych kategorii organizował szereg wystaw w Warszawie i okolicach, w tym w rodzinnych Ząbkach a także w wielu miastach polskich.

Do wystaw, które organizował, ale też do wydarzeń lokalnej wspólnoty samorządowej stworzył kilkanaście druków artystycznych - między innymi wydał plakat z okazji 100-lecia Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych. Za plakat ten Sebastian Kubica, wykładowca ASP w Katowicach, otrzymał brązowy medal na Międzynarodowym Biennale Plakatu w Warszawie w 2004 roku.

Obecnie kolekcją plakatów opiekują się i organizują wystawy synowie KACPER i BŁAŻEJ MARZOCHOWIE. Kontakt: caspy@caspy.pl

ŻYCIE Z PLAKATEM W TLE

W wieku zaledwie 51 lat odszedł Sylwester Marzoch - mieszkaniec Ząbek, wieloletni sekretarz miasta, organizator wielu wystaw plakatu artystycznego. Człowiek z ogromną pasją.

W Polsce plakat artystyczny na początku lat 90-tych zniknął z ulic i przeniósł się do muzeów.

Współczesne plakaty w niczym nie przypominają nietuzinkowych prac mistrzów pokroju Pągowskiego czy Starowieyskiego. Niegdyś w miesięczniku "Kino" można było obejrzeć najciekawsze plakaty filmowe, będące autonomicznymi dziełami sztuki. Gdyby nie tacy ludzie jak Sylwester Marzoch plakat artystyczny zniknąłby z naszej świadomości kulturowej. Wspaniały Ząbkowianin przybliżał lokalnej społeczności tajniki plakatu, perły grafiki, niezwykłe połączenie produktu informacyjnego, reklamowego z pierwiastkiem artystycznego wizjonerstwa. Jego zbiór liczył pięć tysięcy druków. To była jego wielka pasja, choć zawsze podkreślał, że integralną częścią jego życia jest rodzina. Wolny czas poświęcał swojej bogatej kolekcji. Odwiedzał kameralne kina i ośrodki kultury, gdzie pod grubą warstwą kurzu, gdzieś w magazynach, piwnicach, znajdował cenne druki, z których wartości historycznej nikt nie zdawał sobie sprawy. Plakaty są świadectwem ewolucji naszej kultury. Gdyby zorganizować jedną, ogromną wystawę plakatu, można by opowiedzieć historię kulturalną naszego kraju - filmy, teatr, festiwale, wystawy. Fascynacja Sylwestra Marzocha plakatem artystycznym zaczęła się od obejrzenia pracy Franciszka Starowieyskiego do sztuki "Portret Doriana Gray'a" na podstawie Wilde'a. Przez trzy dekady kolekcjonował najciekawsze prace, które prezentował na licznych wystawach w stolicy i naszym powiecie. Dzięki temu mogliśmy podziwiać plakaty Olbińskiego, Starowieyskiego, Kalarusa czy Świerzego. Sylwester Marzoch był osobą bardzo cenioną, podziwianą, jego zaangażowanie w promocji plakatu artystycznego doceniono, kiedy zaproszono Ząbki do współorganizowania imprez towarzyszących Międzynarodowemu Biennale Plakatu w Warszawie. Jego miasto stało się małą stolicą plakatu artystycznego - sztuki użytkowej, która dla większości jest czymś niszowym, nieco zapomnianym elementem rodzimej kultury. Sylwester Marzoch chętnie współpracował z młodzieżą, próbował zainteresować młodych ludzi sztuką, wspólnie z nimi podróżował, jeździł na rowerowe wyprawy. Był znakomitym animatorem kultury, przyczynił się do organizacji niezliczonych wydarzeń w swoim mieście. Współpracował również z młodymi designerami plakatu. Wydał chociażby plakat z okazji 100-lecia Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych, za który Sebastian Kubica otrzymał brązowy medal na Międzynarodowym Biennale Plakatu. Dla wielu był mentorem, wielkim autorytetem, osobowością, jedną z najważniejszych postaci naszej lokalnej kultury. Odszedł za wcześnie.

PM
Źródło: www.zyciepw.pl/zycie-z-plakatem-w-tle

ZOBACZ PLAKAT
Izabela Rytwińska

Sylwester od dzieciństwa brał udział w akcjach społecznych organizowanych w Ząbkach. Pomagał księdzu Tadeuszowi Karolakowi, który w czasach PRL-u starał się pokazać młodzieży, że istnieje alternatywa wobec kultury i modelów zachowań oferowanych przez komunistyczne państwo. Wspólnie organizowali wyjazdy w góry i spływy kajakowe. W 1978 r. Sylwek sam zaczął organizować spotkania z młodzieżą. Zgromadził wokół siebie grupę młodych ludzi, którą zarażał swoimi pasjami, miłością do sztuki, muzyki, przyrody. Inspirował i zachęcał do otwierania się na bogactwo świata. Już od ponad dziesięciu lat Sylwester organizuje wakacyjne rajdy rowerowe, w których biorą udział jego synowie i ich rówieśnicy. Wykorzystuje na to swój urlop. - To szkoła życia dla tych młodzieńców - mówi z uśmiechem wspominając ostatni wyjazd w Góry Stołowe. - Sami muszą ugotować sobie obiad, rozłożyć namioty, zadbać o sprzęt, zabezpieczyć na noc rowery. Podczas takich wyjazdów Sylwek często wykorzystuje okazję, aby wzbogacić swoją kolekcję plakatów. Odwiedza małe kina w miejscowościach mijanych po drodze, zagląda do domów kultury. - W takich miejscach często leżą, gdzieś w piwnicy lub na strychu, stare druki sprzed dziesięciu, dwudziestu czy nawet trzydziestu lat. Nikomu nie są potrzebne, nierzadko kurzą się schowane w pudłach. Zdarza się, że kierownicy ośrodków jeszcze dziękują za zabranie niepotrzebnej makulatury - opowiada Sylwester. Wszystkie jego plakaty są skatalogowane i ułożone w bloki tematyczne. Można wśród nich znaleźć afisze teatralne, filmowe, mówiące o wydarzeniach związanych z literaturą, odwołujące się do wartości w życiu społecznym. Są plakaty z wizerunkami mężczyzn, kobiet, zwierząt, oraz takie, które zostały zaprojektowane wyłącznie przy użyciu liter. - Moje zainteresowanie plakatem zaczęło się dawno temu. Byłem wtedy jeszcze bardzo młody, nie miałem nawet dwudziestu lat - wspomina Sylwester. - Spacerowałem po Warszawie i trafiłem na ulicę Rutkowskiego (dziś Chmielna), gdzie mieściła się Galeria Grafi ki i Plakatu. Przechodząc obok jej witryn rzucił mi się w oczy niezwykły plakat do sztuki na podstawie "Portretu Doriana Gray'a" Oscara Wilde'a, narysowany przez jednego z niekwestionowanych mistrzów sztuki plakatu - Franciszka Starowieyskiego. Byłem świeżo po lekturze tej książki i zachwycił mnie sposób jej spuentowania w jednym rysunku - twarz młodzieńca zmieniająca się, rozlewająca się w twarz potwora. Wspaniała kreska, mistrzostwo rysunku! Nie mogłem przejść obojętnie. Wszedłem do galerii żeby kupić ten plakat. Chwilę potem zobaczyłem drugi druk, równie piękny i zaskakujący. Nie myśląc długo kupiłem obydwa. Kosztowały one prawie połowę mojej ówczesnej pensji. Kolejne plakaty Sylwester nabywał w teatrach lub bezpośrednio u wydawców. Szybko dowiedział się, że istnieje Muzeum Plakatu w Wilanowie. Stał się jego częstym gościem. Zaczął poznawać ludzi pasjonujących się, tak jak on, tą formą sztuki. Wymieniał się plakatami z innymi kolekcjonerami. Jeździł na wystawy po całej Polsce. Wchodził coraz bardziej w świat plakatu wypełniony pięknymi pracami polskich twórców. - Plakat przede wszystkim pełni funkcję informacyjną. Powinien mówić, a czasem nawet krzyczeć ze słupa ogłoszeniowego i zachęcać do odwiedzenia muzeum, teatru, kina, wzięcia udziału w jakiejś akcji, przestrzegać, przypominać. Artyści starają się zamieszczać w swoich pracach uniwersalne treści, dlatego plakat często ma drugie, a nawet trzecie dno i może być rozważany na wielu różnych płaszczyznach. Gdy ktoś go zauważy, nie tylko przeczyta o jakimś wydarzeniu, ale także będzie mógł zastanowić się nad jego przekazem. Plakaty nie powinny być zbyt dosłowne, ponieważ odbiera to przyjemność odkrywania treści. Niektóre z nich to prawdziwe rebusy, nad którymi trzeba nieźle pogłówkować, aby odczytać wszystkie informacje i odebrać przesłanie. Jedne plakaty zachwycają swoim pięknem, estetycznym wyrazem, wspaniałymi rysunkami, burzą kolorów, inne oszczędnością środków artystycznych. Przekazują konkretne informacje i najczęściej zawierają ukryte treści - wyjaśnia Sylwester. Od kilkunastu lat Sylwek organizuje wystawy plakatów ze swojej kolekcji. Uznał bowiem, że trzymanie tylu druków i nie dzielenie się ich pięknem z innymi byłoby pozbawione sensu. Pierwszą wystawę zorganizował w Miejskim Ośrodku Kultury w Ząbkach - były to plakaty Franciszka Starowieyskiego. Później były wystawy wielu innych mistrzów, m.in. Waldemara Świerzego, Władysława Pluty, Grzegorza Marszałka, Mieczysława Górowskiego, Wiesława Wałkuskiego, Lecha Majewskiego, Mieczysława Wasilewskiego, Wiesława Rosochy, Leszka Żebrowskiego, Romana Kalarusa, Wojciecha Korkucia. - Każda wystawa to okazja do poznania artysty i jego twórczości. To także sposobność do wydrukowania nowego plakatu - reklamującego wystawę. Najczęściej projektuje go artysta, którego plakaty są prezentowane na wystawie - mówi Sylwester. Szczególną satysfakcję przynosi Sylwestrowi współpraca z artystami młodego pokolenia, którzy nie zdobyli jeszcze rozgłosu. Tak też było z jego znajomością z Sebastianem Kubicą, Moniką Starowicz czy Michałem Książkiem. Ich profesor z katowickiej Akademii Sztuk Pięknych Roman Kalarus, którego Sylwek poznał organizując wystawę jego prac, zaproponował im współpracę. Monika zaprojektowała plakat do monodramatu "Hamlet" według Williama Shakespeare'a, który był wystawiany w Ząbkach. Sebastian natomiast przygotował projekt z okazji stulecia Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych Drewnica. Plakat ten zdobył brązowy medal na Międzynarodowym Biennale Plakatu w Warszawie, w kategorii plakatu społecznego. Jakiś czas potem zorganizowana została w Ząbkach wystawa prac Moniki i Sebastiana, na której można było zobaczyć ich grafi ki, drzeworyty, linoryty i inne prace. Sebastian zaprojektował także kilka plakatów dla miasta Ząbki, m.in. plakaty społeczne ostrzegające przed paleniem papierosów, piciem alkoholu i braniem narkotyków. Liczne wydarzenia w dziedzinie plakatu artystycznego, animowane przez Sylwestra, przyniosły Ząbkom rozgłos. W 2006 r. miasto zostało zaproszone do współorganizacji imprezy towarzyszącej 20. Międzynarodowemu Biennale Plakatu w Warszawie. Była to wystawa twórczości siedmiuwybitnych japońskich mistrzów designu m.in. Shigeo Fukudy, U.G. Sato, Shin Matsunagi, Kazumasy Nagai. Jedną z ostatnich inicjatyw Sylwka było zorganizowanie w dwóch ząbkowskich gimnazjach "Gimnazjalnych spotkań ze sztuką". - Wbrew pozorom takie działania przynoszą owoce, choć być może nie zawsze są one zauważalne - mówi Sylwester. - Codzienne obcowanie z dziełami sztuki w szkolnej galerii niewątpliwie pozostawia ślad we wrażliwej młodzieży.

IZABELA RYTWIŃSKA
AVATAR - magazyn ludzi niezwykłych
maj-czerwiec | nr 1(1)/2007
Wszelkie prawa zastrzeżone.
źródło: www.niezwykli.pl

WYSTAWY PLAKATÓW Z KOLEKCJI SYLWESTRA MARZOCHA
W GALERII MARECKIEGO OŚRODKA KULTURY

Rafał Olbiński - plakaty z kolekcji Sylwestra Marzocha - 24 IX 2000
"Mistrzowie Polskiej Sztuki Plakatu" - z kolekcji Sylwestra Marzocha 26 IV - 30 IV 2001
Franciszek Starowieyski - plakaty z kolekcji Sylwestra Marzocha 19 X 2002
"Jazz na plakacie" z kolekcji Sylwestra Marzocha 17 IX - 20 X 2006 link
"Parnas polski" - Waldemar Świerzy - plakaty ze zbiorów Sylwestra Marzocha 15.IX - 29.X.2005 link
"Historia i wartości" - plakat artystyczny z kolekcji Sylwestra Marzocha 20 II - 27 III 2005 link
"Plakat operowy" z kolekcji Sylwestra Marzocha  18.II - 10.III.2007 link
"Polska klasyka teatralna w plakacie" z kolekcji Sylwestra Marzocha link
"Plastyka w plakacie" z kolekcji Sylwestra Marzocha  1.II - 27.II.2009 link
"Miłość! Miłość? Miłość" - wystawa plakatu artystycznego z kolekcji Sylwestra Marzocha 12. II - 11.III.2012 link
Wiesław Wałkuski - plakaty z kolekcji Sylwestra Marzocha 14.IV - 10.V.2008 link
2015 - Rok polskiego teatru - "Życie i scena" - plakaty z kolekcji Sylwestra Marzocha

LINKI
Polskie plakaty - bój na papierze www.zwoje-scrolls.com/zwoje28/text01p.htm
Galeria Plakatu Kraków www.postergallery.art.pl/
Galeria Polskiego Plakatu www.poster.com.pl
Poster Gallery - Plac na Rozdrożu GALERIA PLAKATU WŁODKA ORŁA www.polskiplakat.link2.pl
Rene Wanner's Poster Page / Links www.posterpage.ch/pbookm.htm
Cyrk - POLSKA SZKOŁA PLAKATU www.contemporaryposters.com

Galeria zdjęć